Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde ve TÜBİTAK MAM KARE koordinasyonunda düzenlenen Ulusal Kutup Bilimi Seferleri her yıl olduğu gibi bu yıl da başarıyla gerçekleştirildi. Bu yıl Antarktika’da 7.’ncisi ve Arktik’te 3.’üncüsünü başarıyla gerçekleştirdiğimiz Bilimsel Araştırma Seferlerimiz ile Türk bilim insanlarına kutup bölgelerinde araştırma imkânı sunarak ve yerli ve milli teknolojilerimizin kullanılmasını ve test edilmesini sağladık.
Lise Öğrencilerimiz Kutuplarda
Bu yıl, TEKNOFEST kapsamında düzenlediğimiz Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması finalistleri arasından seçtiğimiz 3 öğrencimizi Antarktika Bilim Seferi’ne dahil ettik. İlk kez Beyaz kıtada kendi projeleri ile ilgili saha çalışması yürüten öğrenciler, geliştirdikleri “tabiatta hızlıca çözünebilen biyoplastiği yerinde test etme imkanı” buldu. Ayrıca Arktik seferine de bir lise öğrencimiz dahil oldu. Yine final sergisi ve ödül töreni TEKNOFEST’te yapılan İklim Değişikliği Araştırma Projeleri yarışmasında “Platunus Orientalis L. Adsorbanı ile Ham Petrol Döküntülerinin Sulardan Geri Kazanımı” projesi ile birinci olan projeler arasından seçilen lise öğrencisi, 3. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi’ne katıldı. Bunu geleneksel hale getiriyoruz. Bu sene yine 3 lise öğrencimizi daha Antarktika Bilim Seferi’ne dahil ediyoruz. Öğrencilerimiz, Biogiyim: Doğadan İlham ile Giyilebilir Teknoloji başlıklı projelerini Antarktika’da deneyimleme fırsatı bulacak.
7. Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu
Seferlerden elde edilen sonuçlar ile yeni proje fikirlerinin tartışıldığı ve kutup çalışmalarının geleceğinin görüşüldüğü 7. Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu, bu yıl Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kampüsü’nde 4 Aralık 2023’te düzenlendi. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ile TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal’ın açılış konuşmalarını gerçekleştirdiği Sempozyum, konusunda uzman araştırmacıları bir araya getirdi.
Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu bilimsel süreçleri ele alması sebebiyle araştırmacılar, akademisyenler ve öğretmenlere yönelik olarak düzenleniyor. Lisans ve lisansüstü öğrencilerinin de katılımının beklendiği Sempozyumda bilimsel çalışmalardan ve 2204-C ve 2204-D Lise Öğrencileri Kutup ve İklim Araştırmaları Projeleri Yarışması kapsamında toplam 79 sözlü ve 138 poster bildirisi kabul edildi. Bildiri sunacak araştırmacılarla birlikte sempozyuma katılım 1000 kişiyi aştı.
Sempozyum kapsamında 3 ayrı lansman da gerçekleşti:
Kutup Bilimleri Ansiklopedisi
Editörlüğü Prof. Dr. Burcu Özsoy’un yaptığı çalışma kapsamında, 500’den fazla madde, 60 madde yazarı tarafından hazırlanmış ve yaklaşık 300 Bin kelimelik eser oluşturuldu. Kutup Bilimleri Ansiklopedisi ilk kez kamuoyuna açıklandı.
Kutup Bilimleri Ansiklopedisini incelemek için:
https://ansiklopedi.tubitak.gov.tr/kutup/
2023-2035 Ulusal Kutup Bilim Stratejisi
Ulusal kutup bilim çalışmalarının sürdürülebilirliğinin sağlanması ve daha da güçlendirilmesi için hazırlanan “2023-2035 Ulusal Kutup Bilim Stratejisi” de sempozyum kapsamında ilk kez duyuruldu.
Ulusal Kutup Bilim Stratejisi için:
https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/26720/11233f_tubitak_strateji_belgesi.pdf
https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/26720/11233k_tubitak_strateji_belgesi.pdf
Kutup Bilimleri Özel Sayısı
Saygın uluslararası indexlerde taranan “Turkish Journal of Earth Sciences” dergisinde ilk kez “kutup bilimleri” temalı özel bir sayı hazırlandı. “Kutup Bölgelerini Anlayışımızda Yer Bilimlerindeki Gelişmeler (Advances on Earth Sciences to our understanding of Polar Regions)” başlıklı bu özel sayı, özellikle Antarktika’ya ilk ayak basan Türk bilim insanı olarak bilinen Atok Karaali’nin anısına adandı.
Resim Yarışması Ödülleri Sahiplerini Buldu
MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsünün hedeflerinden biri olan kutuplar hakkındaki farkındalığın artırılması doğrultusunda ülke çapında, “Cumhuriyetimizin 100. Yılında Kutuplarda Bilim” temalı Resim Yarışması düzenlendi. Yarışma kapsamında 81 şehrimizden toplamda 3367 başvuru geldi.
İlkokul, ortaokul ve lise kategorilerinde gerçekleşen yarışma sonucunda 99 adet resim finale kaldı ve her kategoride birinci, ikinci ve üçüncü olan eserler belirlendi. Derece giren öğrenciler sempozyumda ödüllerini aldı.
3. Kutup Şenliği
Kutup bilimleri çalışmalarının eğitim ve farkındalık boyutuyla gençlerle buluşturulduğu “3. Kutup Şenliği” de 5 Aralık’ta gerçekleşti.
Ülkemizin hem Arktik hem de Antarktika’da yapmakta olduğu kutup bilimleri çalışmalarının eğitim ve farkındalık boyutuyla gençlerle buluşturulduğu şenlikte; kutuplarda araştırmalar yapmış bilim insanları tarafından popüler bilim seminerleri, kutuplarda çekilen Türk belgesellerinin gösterimleri, kutuplarda araştırmacıların çektiği çarpıcı doğa fotoğrafları sergisi, birbirinden eğlenceli kutup bilimi atölyeleri, lise öğrencilerinin kutup proje sunumları, üniversitelerin kutup araştırma kulüpleri etkinlikleri ve kutup canlıları maskotları gibi birbirinden renkli etkinlikler yer aldı. Şenlik; ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite öğrencileri ve öğretmenlerin yanı sıra her yaştan katılımcıya açık ve ücretsiz olarak gerçekleşti.
Svalbard Anlaşması TBMM’de Onaylandı
Kutup çalışmalarında TÜBİTAK öncülüğündeki girişimlerimizin sonuçlarını almaya başladık. Svalbard Antlaşması Türkiye Büyük Millet Meclisimizde onaylandı. Antlaşma Türk vatandaşlarına ve özellikle Türk bilim insanlarına bölgede yeni fırsatlar yaratacak ve son yıllarda Türkiye’nin kutup bölgelerinde bir güç olmak için artmakta olan çalışmalarını destekleyecek. Antlaşmayı imzalamakla Türk vatandaşları, kuzey kutbuna sadece 1000 kilometre mesafede yer alan Norveç’e ait bu takımadalarda oturma, mülk edinme, balıkçılık ve avlanma hakkı elde edecek. Dileyen şirketlerimiz denizcilik, endüstriyel, madencilik ve diğer ticari alanlarda faaliyetlerde bulunabilecek; bilim insanlarımız kurulacak istasyonlarla bilimsel araştırma yapma, öğrencilerimiz adadaki üniversitede eğitim alma imkanına erişecek.
Kutup bölgeleri gezegenimizin doğal döngüleri ve dolayısıyla insan yaşamı için oldukça kritik öneme sahip. İklim değişikliğinin etkilerinin derinden yaşamaya başladığımız bu dönemde Kutup çalışmalarının öneminin altını çiziyor, Ülkemizin güçlü bilim potansiyelini Kutuplara taşıyarak uluslararası bilim camiasına özgün ve katma değeri yüksek çalışmalarla katkı sunması için çabalıyoruz.
